Een verslaving is geen ziekte, maar een invulling van een behoefte.
Een verslaving is geen ziekte in mijn ogen, maar een gedrag of een gewoonte voortkomend uit een behoefte of opgelopen en onverwerkte emoties. De reguliere, medische wereld ziet een verslaving wel als een ziekte, waardoor een mens verandert in een patiënt en daardoor een deel van haar of zijn identiteit verliest.
Een verslaving is in mijn ogen het (al dan niet dwangmatig) uit een middel of een bezigheid proberen te halen, wat de persoon niet uit zichzelf weet te halen. Iemand kan bijvoorbeeld troost halen uit een verslaving, een leegte opvullen, een emotie vermijden. Het kan een vlucht zijn van een rotgevoel, of voortkomen uit het uitstellen van beslissingen die genomen moeten worden. Zodra iemand iets nodig heeft om zichzelf beter te voelen, iets niet zonder een middel kan ondernemen, niet meer kan leven zonder het middel of de bezigheid, kan er sprake zijn van een verslaving. Alles kan een verslaving worden: alcohol, drugs, medicijnen, roken, sporten, seksen, gokken, werken, TV, computer. Al deze verslavingen geven boodschappen af. Aan ons om ernaar te leren luisteren willen wij van een verslaving af kunnen komen.
Op identiteitsniveau klopt het niet.
In onze taal spreken wij van “ik ben verslaafd en ik ben een alcoholist”. Dit klopt natuurlijk niet. Wat wij zijnin ons wezen, op zielsniveau is kracht, liefde, wijsheid, passie en alle kwaliteiten die wij in ons hebben. Wij bedoelen te zeggen: “ik ben Piet en heb een alcoholverslaving”. Het onderscheid maken tussen wie je bénten wat voor klacht je hébtis essentieel om een klacht te kunnen overwinnen. Dit lijkt een klein detail, maar is het in mijn ogen niet. Bij de eerste benadering worden wij ook echt de verslaving op identiteitsniveau. Wij veranderen van een krachtige persoonlijkheid in een ‘probleem’. Als ik de verslaving word, dan kan ik alleen maar aan symptoombestrijding doen. Als ik onderscheid blijf maken tussen wie ik ben en wat voor probleem ik heb, dan kan ik mijzelf afvragen: “wat is er met mij gebeurd waardoor ik een verslaving heb ontwikkeld? Welke behoefte weet ik niet uit mijzelf te halen?”
Haal de sticker van jezelf af.
Als ik met iemand werk met een beperkend label op identiteitsniveau, dan is dat het eerste wat ik doe. Het label eraf halen en de eigen identiteit weer helder maken. Door te visualiseren hoe dat label eruit ziet, waar het op het lichaam zit en hoe het verwijderd kan worden, kan ik de cliënt haar of zijn sticker laten verwijderen. Meestal krijg ik direct te horen: “pfff, dat geeft lucht en geeft ook weer hoop dat ik iets aan de klacht kan doen”. De alcoholverslaving is het probleem, niet de persoon die de verslaving heeft. Door de verslaving denkbeeldig naast je te leggen, kun je ernaar gaan kijken en er boodschappen uit halen. Wat vertelt die verslaving mij? Welk gemis probeer ik op te vullen? Wat levert hij op?
De verslaving los te zien van de persoon maakt dat iemand kan werken aan zichzelf en aan de oorzaken, waardoor de verslaving uiteindelijk af zal nemen.
De verslaving geeft aan welke behoefte jij zelf hebt.
Jarenlang had ik een jointverslaving en het lukte mij totaal niet ermee te stoppen. Ik weet inmiddels dat stoppen op wilskracht niet werkt, omdat een verslaving iets oplevert waar wij op dat moment behoefte aan hebben. Een verslaving is er pas echt uit als de ermee samenhangende emoties zijn verwerkt en men uit zichzelf weet te halen wat nu uit de verslaving wordt gehaald. Om erachter te komen waarom mijn verslaving er niet uit ging, ben ik met het verslaafde deel in mijzelf aan de slag gegaan. Het deel dat ervoor zorgde dat ik steeds weer naar de joint greep ben ik als een sub-persoonlijkheid gaan zien. Ik heb hem een naam gegeven en ben ‘hem’ gaan zien als een deel van mijzelf dat een positieve intentie voor mij had.
Ik heb toen de junk op een stoel gezet en ben met hem gaan communiceren alsof het een persoon was die los van mij stond. Ik, de autonome Rob, stelde hem diverse vragen. Om het antwoord van de junk te kunnen horen, ging ik na elke vraag op zijn stoel zitten. Ik switchte van de ene positie naar de andere. Geweldige inzichten kreeg ik van de junk. Hij zei mij: “zolang jij het hier op aarde niet leuk vindt en er steeds uit wilt stappen, zorg ik ervoor dat je uit je lijf kunt gaan en op ‘jouw wolk kunt zitten’, waardoor jij dat rotgevoel niet hoeft te voelen”. En ook: “jij hebt zoveel rust nodig, maar kan dat niet pakken als jij je niet stoned voelt, dat ik er zal blijven zijn om jou die rust te geven. Het werd mij helder dat ik moest werken aan het vinden van rust in mijn leven en aan het gelukkig gaan worden dat ik hier op aarde was.
Het verwerken van emoties doet een verslaving verminderen.
Onze kern, onze ziel is zo zuiver dat, als wij volledig in die zielskwaliteit kunnen zijn er geen sprake zal zijn van een verslaving. Door onverwerkte emoties raakt de ziel bedekt en leven wij meer en meer vanuit ons hoofd. Leven vanuit het hoofd creëert een ego. Het ego laat ons handelen vanuit disbalans en niet vanuit onze oorspronkelijke kracht.
Het verwerken van emoties is ermee aan de slag gaan. Iets heel anders dan ze een plekje geven. Emoties die een plekje hebben gekregen blijven constant meetrillen in ons leven en laten ons handelen vanuit een vlucht- of een vechtreactie.
Verwerken betekent de opgelopen trauma’s en emoties aangaan en ze leren uiten. Het verdriet, de angst of boosheid moeten eruit, anders zal er nooit balans komen in onze basis. Verwerken is ook het durven inzien dat elk ‘trauma’ ook van alles heeft opgeleverd. Wij worden er namelijk sterker en krachtiger door. Door er zo naar te kijken, komen wij uit onze slachtofferrol. Een ander facet van verwerken is vergeven. Zowel van de ander als onszelf. Door het vergeven komt er weer liefde vrij. Een soms moeilijke stap is het dankbaar worden voor wat ons is overkomen. Dankbaar, omdat het ons heeft gemaakt wie wij in het dagelijks leven neerzetten. Dit kan natuurlijk pas als de emoties eruit zijn, losgelaten en getransformeerd. Daarom is verwerking essentieel om een verslaving te overwinnen en los te laten om zo terug te komen in onze oorspronkelijke kracht.
Mijn advies is dan ook: geef ruimte aan je verslaving, wijs hem niet meer af, maar luister naar de boodschap die het je vertelt. Zie een verslaving als een hulpbron die ons uiteindelijk kracht geeft.
Volgens mij kan iedereen haar of zijn verslaving overwinnen als je de moed kunt vinden om naar jezelf te kijken en met jezelf aan de slag te gaan.
Rob Derksen
www.robderksen.nl
